In 1990, in het boek Een vrouw, situeerde Annie Ernaux haar werk als schrijver als volgt: ‘onder literatuur, ergens tussen literatuur, sociologie en geschiedenis’. Nadat de Academie de Amerikaanse dichteres Louis Glück beloonde in 2020, en vorig jaar de in Tanzania geboren schrijver Adbulrazak Gurnah, looft ze nu met de meest prestigieuze literatuurprijs ter wereld het geloof van Annie Ernaux in ‘de bevrijdende kracht van het schrijven.

Het werk van Annie Ernaux is intiem op een rauwe, nietsontziende manier en voortdurend naar zichzelf op zoek. Het ontleedt biografische zekerheden en betrekt hierbij op een unieke manier de tijd en het geheugen. De geëngageerde en feministische schrijfster belichaamt deze écriture de soi op een wijze die ontregelt. Ze vindt deze steeds opnieuw uit, van boek tot boek, zoals recent in De jongeman (uitg. De Arbeiderspers) en de documentaire Les Années super 8.

Op zoek naar de verloren tijd

Lege kasten, De schaamte, Het voorval, De bevroren vrouw, De plek, Alleen maar hartstocht, Se perdre (niet vertaald), L’Occupation (niet vertaald), De jaren, Meisjesherinneringen,…: al deze titels bevinden zich op het kruispunt van gefictionaliseerde autobiografie en sociale wetenschap. Ze ontsluieren het leven van een vrouw, geboren als Annie Duchesne, in een onderdrukt milieu in het Normandische Yvetot in 1940. Een vrouw die van klasse verandert, want ze zal van de bescheiden café-épicerie van haar ouders, overlopen naar de wereld van woorden en ideeën, door lerares te worden en hierna schrijver. De schaamte om haar afkomst, het portret van haar vader, het verlies van haar moeder, seksualiteit, liefde, een abortus, een scheiding, ontmoetingen, verslindende passies, ziekte, dood – in één woord, het leven – vormen de kern van dit oeuvre. ‘Niet mijn leven, niet zijn of haar leven, zelfs niet een leven. Het leven, met haar inhoud die hetzelfde is voor iedereen, maar die we op een individuele manier beleven.’