Kan u zich kort even voorstellen?

Ik heet Elie Marchand, ik ben doctoraatsstudent aan de Unité de Recherche en Biologie des Microorganismes (URBM) aan de Universiteit van Namen (UNamur), in het onderzoeksteam van Dr. Régis Hallez. Ik behaalde in 2018 een masterdiploma in biologie en moleculaire en cellulaire biochemie aan de UNamur. Tijdens mijn studie heb ik twee onderzoeksverblijven doorgebracht, één van drie maanden aan de Universiteit van Umeå (Zweden) in het team van Mathew Francis in het departement moleculaire biologie en een tweede van zes maanden in het centrum voor bacteriële celbiologie in het team van Heath Murray in Newcastle (VK). Ik bestudeer momenteel de reactie van bacteriën op voedingsstress om hun verdedigingsmechanismen beter te begrijpen.

Kunt u uw project in een paar regels omschrijven en voorbeelden geven van mogelijke toepassingen?

Het doel van mijn onderzoek is om de mechanismen te ontcijferen die leiden tot de accumulatie van de molecule die guanosine tetra/penta fosfaat, afgekort (p)ppGpp. Deze molecule werkt als een alarmsignaal bij omgevingsstress (tekorten, temperatuur, antibiotica, infectie, enz.), waardoor de bacterie zich aan deze stress aanpast. Onderzoek naar (p)ppGpp suggereert dat deze molecule de bacteriën niet alleen in staat stelt te reageren op stress, maar ook de celcyclus kan reguleren onder niet-stressvolle omstandigheden. De niveaus van (p)ppGpp zouden dus kunnen schommelen tijdens de celcyclus door cycli van synthese en degradatie. Het project ,dat gesteund wordt door de beurs van de Franse Ambassade in België, beoogt de kwantificering van (p)ppGpp tijdens de celcyclus van de modelbacterie Caulobacter crescentus, met behulp van een massaspectrometrische benadering. Deze krachtige aanpak, waarmee minieme hoeveelheden (p)ppGpp kunnen worden gedetecteerd, is ontwikkeld door het laboratorium van Fabien Létisse aan de universiteit van Toulouse.

Hoe is de Frans-Belgische wetenschappelijke samenwerking een troef geweest voor uw onderzoek?

Deze samenwerking met het team van Fabien Létisse van de Universiteit van Toulouse, was essentieel om de schaarse concentraties van cellulaire metabolieten zoals (p)ppGpp te kunnen evalueren. Het meten van fluctuerende metabolietniveaus tijdens de celcyclus is een prestatie die ons zal helpen om de regulering van de celcyclus in bacteriën beter te begrijpen. Bovendien zou een samenwerking op langere termijn tot stand kunnen komen zodra onze experimenten succesvol blijken. Op persoonlijk vlak heeft deze uitwisseling ervoor gezorgd dat ik een nieuwe werkomgeving en nieuwe technieken kon ontdekken, dat terwijl ik mijn kennis van de biochemie verder heb kunnen ontwikkelen. In ruil daarvoor, kon ik mijn bacteriologische vaardigheden inbrengen in het Franse team.